🕵️‍♂️ Het Englandspiel was een beruchte Duitse contraspionageoperatie tijdens de Tweede Wereldoorlog, die leidde tot de arrestatie en dood van tientallen Nederlandse geheim agenten.

📜 Wat gebeurde er precies?

• De Britse geheime dienst SOE (Special Operations Executive) stuurde Nederlandse agenten naar bezet Nederland om het verzet te ondersteunen en informatie door te geven via radioverbindingen.
• De Duitse Abwehr, geleid door majoor Hermann Giskes, wist veel van deze agenten te onderscheppen en hun zendapparatuur over te nemen.
• De Duitsers gebruikten deze zenders om valse informatie naar Engeland te sturen, terwijl Londen dacht dat de agenten nog vrij waren.

⚠️ Waarom werkte het?

• Agenten hadden een zogeheten security check in hun berichten moeten opnemen om te bewijzen dat ze niet gevangen waren.
• Toen deze checks ontbraken, negeerde de SOE de waarschuwingen of interpreteerde ze verkeerd.
• Sommige historici vermoeden zelfs dat de SOE wist dat agenten gevangen waren, maar ze toch bleef sturen om de Duitsers te misleiden over een mogelijke invasie.

🧨 Gevolgen

• In totaal werden 59 agenten gearresteerd, waarvan 54 zijn geëxecuteerd in concentratiekamp Mauthausen.
• Pas in augustus 1943 wisten twee agenten te ontsnappen en Londen te waarschuwen, waarmee het Englandspiel ten einde kwam.

Een tragisch hoofdstuk in de Nederlandse verzetsgeschiedenis, vol misleiding, moed en controversiële keuzes.

Plaquette dat herinnert aan het Englandspiel aan het Binnenhof in Den Haag

📋 Tijdens het Englandspiel waren tientallen Nederlandse geheim agenten betrokken, vaak uitgezonden door de Britse geheime dienst SOE. Hun missie: het ondersteunen van het verzet en het opzetten van communicatie met Londen. Helaas werden velen direct na aankomst gearresteerd door de Duitse Abwehr.

🧑‍✈️ Enkele bekende agenten

Hier zijn een paar opvallende namen uit het Englandspiel:

• Huub Lauwers: Radiotelegrafist, gearresteerd in maart 1942. Hij zond berichten zonder de verplichte "security check" om Londen te waarschuwen dat hij gevangen was.
• Thijs Taconis: Samen met Lauwers gedropt bij Ommen. Gearresteerd kort na aankomst.
• Arnold Baatsen: Gedropt in maart 1942, gearresteerd vrijwel direct. Zijn zangstem werd herkend door Lauwers in de gevangenis.
• Evert Radema & Ernst de Jonge: Gedropt bij Katwijk in februari 1942. Beide gearresteerd in mei.
• Jan Molenaar & Leo Andringa: Gedropt bij Hellendoorn. Molenaar pleegde zelfmoord bij arrestatie, Andringa werd later opgepakt.
• Barend Klooss & Henk Sebes: Gedropt bij Harskamp. Gearresteerd in april en mei 1942.
• Ben Ubbink & Pieter Dourlein: Ontsnapten in augustus 1943 uit kamp Haaren en waarschuwden Londen, waarmee het Englandspiel ten einde kwam.