Een wandeling langs de ontsnappingsroute Operation Pegasus

Op zaterdag 4 april 2009 hadden we een jaarlijke ontmoeting van de Vrienden van het Airborne Museum in hotel restaurant Nol in 't Bos, gelegen in de prachtige omgeving van Renkum and Wageningen. Na de ontmoeting liepen we een deel van de route die gebruikt werd tijdens de evacuatie operatie Pegasus.

Van de circa 8.000 slachtoffers van de Britse 1st Airborne Division (met inbegrip van de zweefvliegers en de Poolse Brigade) werden niet alle gedood tijdens de strijd of gevangen genomen door de Duitsers: een groot aantal mannen wisten te ontsnappen. Ten minste 300 van deze mannen in geslaagd om uiteindelijk terug te keren naar de geallieerde linies, vaak met hulp van het Nederlandse verzet. Een dergelijke poging om het geallieerde gebied te bereiken was operatie 'Pegasus I'. In de nacht van 22 oktober 1944 leidde majoor Allison Digby Tatham-Warter 138 mannen veilig naar de overkant van de Neder-Rijn. Het nieuws van deze succesvolle ontsnapping bereikten spoedig de Duitsers, die reageerden door versterking van hun patrouille op de oever van de rivier. Als gevolg hiervan mislukte 'Pegasus II' op 18 november 1944, toen slechts 7 man veilig terug kwamen. Kolonel Graeme Warrack, hoofd medische officier van de divisie, die de evacuatie van de Britse gewonden had geregeld  tijdens de slag om Arnhem, was een van die personen die er niet in slaagde de geallieerde linies te bereiken. Voor hem en vele anderen zou er een lange tijd volgen van het zich verborgen houden en reizen van de ene schuilplaats naar de andere. Warrack keerde veilig terug op 6 februari 1945, bijna 5 maanden na het begin van Market Garden.

Thema van deze dag was de grootste ontsnappingsoperatie uit de Tweede Wereldoorlog, Operatie Pegasus. Daarom werden op ons trefpunt deze figuren getoond, die lieten zien hoe Britse militairen na een lange periode van onderduiken een andere weg insloegen.

De auteur Cees Hazelhoek, schrijver van het boek getiteld Get'em Out was ook bij de wandeling aanwezig. Dit boek gaat over de ontsnappingsoperatie. Er waren er twee: Pegasus I en Pegasus II. De tweede is helaas mislukt.

In dit hotel-restaurant op de grens van Wageningen en Renkum hadden we de jaarvergadering van de VVAM en begon onze wandeling op de route van Operatie Pegasus.

Op het terras van hotel-restaurant Nol in 't Bos zag ik dit prachtige openluchtschaakspel.

De ontsnappingsroute liep door de bossen van Renkum in de richting van de rivier de Rijn.

Cees Haverhoek, schrijver van het boek 'Get 'em Out, het verhaal van Pegasus I and II', geeft uitleg.

Hier kleden de soldaten zich om alvorens de Rijn over te steken als onderdeel van operatie Pegasus. Dit doen ze in de schuur op de foto hieronder.

Deze schuur was de laatste halte voordat de uiterwaarden van de Rijn werden bereikt.

De uiterwaarden van de Rijn worden bereikt. Dit was het gevaarlijkste deel, want dit open gebied lag onder het oog van Duitse patrouilles voordat de rivier werd bereikt. Al enkele dagen gaven de Amerikanen aan de overkant fel artillerievuur, zodat de aandacht van de Duitsers werd afgeleid. Ook Amerikaanse patrouilles infiltreerden in dit gebied.